قانون تجارت الكترونیكی

باب اول- مقررات عمومی

بحث اول – قلمرو شمول قانون

ماده 1- این قانون مجموعه اصول و قواعدی است كه برای مبادله آسان و ایمن اطلاعات در واسطه‌های الكترونیكی و با استفاده از سیستمهای ارتباطی جدید به كار می‌رود.

فصل دوم – تعاریف

ماده 2- الف – ((داده پیام)) (Data Message): هر نمادی از واقعه، اطلاعات یا مفهوم است كه با وسایل الكترونیكی، نوری و با فناوری‌های جدید اطلاعات تولید، ارسال، دریافت، ذخیره یا پردازش می‌شود.

ب- ((اصل ساز)) (Originator): منشا اصلی ((داده پیام)) است كه ((داده پیام)) به وسیله او یا از طرف او تولید یا ارسال می‌شود اما شامل شخصی كه در خصوص ((داده پیام)) به عنوان واسطه عمل می‌كند نخواهد شد.

ج- ((مخاطب)) (Addressee): شخصی است كه اصل ساز قصد دارد وی ((داده پیام)) را دریافت كند، اما شامل شخصی كه در ارتباط با ((داده پیام)) به عنوان واسطه عمل می‌كند نخواهد شد.

د- ((ارجاع در داده پیام)) (Incorporation By Reference): یعنی به منابعی خارج از ((داده پیام)) عطف شود كه در صورت مطابقت با ماده (18) این قانون جزیی از ((داده پیام)) محسوب می‌شود.

ه – ((تمامیت داده پیام)) (Integrity): عبارت است از موجودیت كامل و بدون تغییر ((داده پیام)). اعمال ناشی از تصدی سیستم از قبیل ارسال، ذخیره یا نمایش اطلاعات كه به طور معمول انجام می‌شود خدشه‌ای به تمامیت ((داده پیام)) وارد نمی‌كند.

و- ((سیستم رایانه ای )) (Computer system): هر نوع دستگاه یا مجموعه ای از دستگاههای متصل سخت افزاری- نرم افزاری است كه از طریق اجرای برنامه های پردازش خودكار ((داده پیام)) عمل می  كند.

ز- ((سیستم اطلاعاتی)) (Information): سیستمی برای تولید (اصل سازی)، ارسال، دریافت، ذخیره یا پردازش ((داده پیام)) است.

ح- ((سیستم اطلاعاتی مطمئن)) (Secure Information system): سیستم اطلاعاتی است كه: 1- به نحوی معقول در برابر سوء استفاده و نفوذ محفوظ باشد. 2- سطح معقولی از قابلیت دسترسی و تصدی صحیح را دارا باشد. 3- به نحوی معقول متناسب با اهمیت كاری كه انجام می‌دهد پیكربندی و سازماندهی شده باشد. 4- موافق با رویه ایمن باشد. ط- ((رویه ایمن)) (Secure Method): رویه ای است برای تطبیق صحت ثبت ((داده پیام)) منشاء و مقصد آن با تعیین تاریخ و برای یافتن هر گونه خطا یا تغییر در مبادله، محتوا و یا ذخیره سازی ((داده پیام)) از یك زمان خاص یك رویه ایمن ممكن است با استفاده از الگوریتمها یا كدها، كلمات یا ارقام شناسایی، رمزنگاری،‌ روشهای تصدیق با پاسخ برگشت و یا طرق ایمنی مشابه، انجام شود.

ی- ((امضای الكترونیكی)) (Electronic Signature): عبارت از هر نوع علامت منضم شده یا به نحو منطقی متصل شده به ((داده پیام)) است كه برای شناسایی امضاء كننده ((داده پیام))، مورد استفاده قرار می گیرد.

ك- ((امضای الكترونیكی مطمئن)) (Secure/Enhanced/Advanced Electronic Signature) هر امضای الكترونیكی است كه مطابق با ماده (10) این قانون باشد.

ل – ((امضاء كننده)) (Signatory): هر شخص یا قائم مقام وی كه امضای الكترونیكی تولید می كند.

م – ((شخص)) (Person): اعم است از شخص حقیقی یا حقوقی و یا سیستم‌های رایانه ای تحت كنترل آنان.

ن – ((معقول)) (سنجش عقلانی)، (Reasonableness Test): با توجه به اوضاع و احوال مبادله ((داده پیام)) از جمله: طبعیت مبادله، مهارت و موقعیت طرفین، حجم مبادلات طرفین در مورد مشابه، در دسترس بودن گزینه‌های پیشنهادی و رد آن گزینه ها از جانب هر یك از طرفین، هزینه گزینه های پیشنهادی، عرف و روشهای معمول و مورد استفاده در این نوع مبادلات، ارزیابی می شود.

س – ((مصرف كننده)) (Consumer): هر شخصی است كه به منظوری جز تجارت یا شغل حرفه ای اقدام می كند.

ع- ((تامین كننده)) (Supplier): عبارت از شخصی است كه بنا به اهلیت تجاری، صنفی یا حرفه ای فعالیت می كند.

ف – ((وسایل ارتباط از راه دور)) (Means Of Distance Communication): عبارت از هر نوع وسیله ای است كه بدون حضور فیزیكی همزمان تامین كننده و مصرف كننده جهت فروش كالا و خدمات استفاده می‌شود.

ص – ((عقد از راه دور)) (Distance Contract): ایجاب و قبول راجع به كالاها و خدمات بین تامین كننده و مصرف كننده با استفاده از وسایل ارتباط از راه دور است.

ق- ((واسط با دوام)) (Durable Medium): یعنی وسایلی كه به موجب آن مصرف كننده بتواند شخصاً ((داده پیام)) های مربوطه را بر روی آن ذخیره كند از جمله شامل فلاپی دیسك، دیسك فشرده، دیسك سخت و یا پست الكترونیكی مصرف كننده.

ر- ((داده پیام های شخصی)) (Private Data): یعنی ((داده پیام)) های مربوط به یك شخص حقیقی (موضوع ((داده)‌) Data Subject)‌ مشخص و معین.

فصل سوم – تفسیر قانون

ماده 3- در تفسیر این قانون همیشه باید به خصوصیت بین المللی، ضرورت توسعه هماهنگی بین كشورها در كاربرد آن و رعایت لزوم حس نیت توجه كرد.

ماده 4- در مواقع سكوت و یا ابهام باب اول این قانون، محاكم قضایی باید بر اساس سایر قوانین موضوعه و رعایت چهارچوب فصول و مواد مندرج در این قانون، قضاوت نمایند.

فصل چهارم – اعتبار قراردادهای خصوصی

ماده 5- هر گونه تغییر در تولید، ارسال، دریافت، ذخیره و یا پردازش داده پیام با توافق و قرارداد خاص طرفین معتبر است.

مبحث دوم – در احكام ((داده پیام))

– نوشته، امضاء اصل

ماده 6- هر گاه وجود یك نوشته از نظر قانون لازم باشد، ((داده پیام)) در حكم نوشته است مگر در موارد زیر: الف – اسناد مالكیت اموال غیر منقول – ب – فروش مواد دارویی به مصرف كنندگان نهایی. ج- اعلام، اخطار، هشدار و یا عبارات مشابهی كه دستور خاصی برای استفاده كالا صادر می‌كند و یا از بكارگیری روشهای خاصی به صورت فعل یا ترك فعل منع می كند.

ماده 7- هر گاه قانون وجود امضاء را لازم بداند امضای الكترونیكی مكفی است.

ماده 8- هر گاه قانون لازم بداند كه اطلاعات به صورت اصل ارایه یا نگهداری شود این امر یا نگهداری و ارایه اطلاعات به صورت داده پیام نیز در صورت وجود شرایط زیر امكان پذیر می باشد:

الف – اطلاعات مورد نظر قابل دسترسی بوده و امكان استفاده در صورت رجوع بعدی فراهم باشد.

ب – داده پیام به همان قالبی (فرمتی) كه تولید، ارسال و یا دریافت شده و یا به قالبی كه دقیقاً نمایشگر اطلاعاتی باشد كه تولید، ارسال و یا دریاف شده، نگهداری شود.

ج – اطلاعاتی كه مشخص كننده مبدا، مقصد، زمان ارسال و زمان دریافت داده پیام می باشند نیز در صورت وجود نگهداری شوند.

د- شرایط دیگری كه هر نهاد، سازمان، دستگاه دولتی و یا وزارتخانه در خصوص نگهداری داده پیام مرتبط با حوزه مسئولیت خود مقرر نموده فراهم شده باشد.

ماده 9- هر گاه شرایطی به وجود آید كه از مقطعی معین ارسال ((داده پیام)) خاتمه یافته و استفاده از اسناد كاغذی جایگزین آن شود سند كاغذی كه تحت این شرایط صادر می شود باید به طور صریح ختم تبادل ((داده پیام)) را اعلام كند. جایگزینی اسناد كاغذی به جای ((داده پیام)) اثری بر حقوق و تعهدات قبلی طرفین نخواهد داشت.

مبحث سوم ((داده پیام)) مطمئن

فصل اول- امضاء و سابقه الكترونیكی مطمئن

ماده 10- امضای الكترونیكی مطمئن باید دارای شرایط زیر باشد: الف- نسبت به امضاء كننده منحصر به فرد باشد. ب- هویت امضاء كننده ((داده پیام)) را معلوم نماید. ج- به وسیله امضاء كننده و یا تحت اراده انحصاری وی صادر شده باشد.

د- به نحوی به یك ((داده پیام)) متصل شود كه هر تغییری در آن ((داده پیام)) قابل تشخیص و كشف باشد.

ماده 11- سابقه الكترونیكی مطمئن عبارت از ((داده پیام)) ی است كه با رعایت شرایط یك سیستم اطلاعاتی مطمئن ذخیره شده و به هنگام لزوم در دسترس و قابل درك است.

فصل دوم- پذیرش، ارزش اثباتی و آثار سابقه و امضای الكترونیكی مطمئن

ماده 12- اسناد و ادله اثبات دعوی ممكن است به صورت داده پیام بوده و در هیچ محكمه یا اداره دولتی نمی توان بر اساس قواعد ادله موجود، ارزش اثباتی ((داده پیام)) را صرفاً به دلیل شكل و قالب آن رد كرد.

ماده 13- به طور كلی، ارزش اثباتی ((داده پیام)) ها با توجه به عوامل مطمئنه از جمله تناسب روشهای ایمنی به كار گرفته شده با موضوع و منظور مبادله ((داده پیام)) تعیین می شود.

ماده 14- كلیه ((داده پیام)) هایی كه به طریق مطمئن ایجاد و نگهداری شده اند از حیث محتویات و امضای مندرج در آن، تعهدات طرفین یا طرفی كه تعهد كرده و كلیه اشخاصی كه قائم مقام قانونی آنان محسوب می شوند، اجرای مفاد آن و سایر آثار در حكم اسناد معتبر و قابل استناد در مراجع قضایی و حقوقی است. ماده 15- نسبت به ((داده پیام)) مطمئن، سوابق الكترونیكی مطمئن، سوابق الكترونیكی مطمئن و امضای الكترونیكی مطمئن انكار و تردید مسموع نیست و تنها می‌توان ادعای جعلیت به ((داده پیام)) مزبور وارد و یا ثابت نمود كه ((داده پیام)) مزبور به جهتی از جهات قانونی از اعتبار افتاده است.

ماده 16- هر ((داده پیام)) ی كه توسط شخص ثالث مطابق با شرایط ماده (11) این قانون ثبت و نگهداری می‌شود، مقرون به صحت است.

مبحث چهارم – مبادله ((داده پیام))

فصل اول – اعتبار قانونی ((ارجاع در داده پیام)) عقد و اراده طرفین

ماده 17- ((ارجاع در داده پیام)) با رعایت موارد زیر معتبر است:

الف – مورد ارجاع به طور صریح در ((داده پیام)) معین شود.

ب – مورد ارجاع برای طرف مقابل كه به آن تكیه می كند روشن و مشخص باشد.

ج- ((داده پیام)) موضوع ارجاع مورد قبول طرف باشد.

فصل دوم – انتساب ((داده پیام))

ماده 18- در موارد زیر ((داده پیام)) منسوب به اصل ساز است.

الف – اگر توسط اصل ساز یا به وسیله شخصی ارسال شده باشد كه از جانب اصل ساز مجاز به این كار بوده است.

ب – اگر به وسیله سیستم اطلاعاتی برنامه ریزی شده یا تصدی خودكار از جانب اصل ساز ارسال شود.

ماده 19- ((داده پیام)) ی كه بر اساس یكی از شروط زیر ارسال می شود مخاطب حق دارد آن را ارسال شده محسوب كرده، و مطابق چنین فرضی (ارسال شده) عمل نماید:

الف – قبلاً به وسیله اصل ساز روشی معرفی و یا توافق شده باشد كه معلوم كند آیا ((داده پیام)) همان است كه اصل ساز ارسال كرده است.

ب – ((داده پیام)) دریافت شده توسط مخاطب از اقدامات شخصی ناشی شده كه رابطه اش با اصل ساز، یا نمایندگان وی باعث شده تا شخص مذكور به روش مورد استفاده اصل ساز دسترسی یافته و ((داده پیام)) را به مثابه ((داده پیام)) خود بشناسد.

ماده 20- ماده (19) این قانون شامل مواردی نیست كه پیام از اصل ساز صادر نشده باشد و یا به طور اشتباه صادر شده باشد.

ماده 21- هر ((داده پیام)) یك ((داده پیام)) مجزا و مستقل محسوب می گردد، مگر آن كه معلوم باشد كه آن ((داده پیام)) نسخه مجددی از ((داده پیام)) اولیه است.

فصل سوم- تصدیق دریافت

ماده 22- هر گاه قبل یا به هنگام ارسال ((داده پیام)) اصل ساز از مخاطب بخواهد یا توافق كنند كه دریافت ((داده پیام)) تصدیق شود، اگر به شكل یا روش تصدیق توافق نشده باشد، هر نوع ارتباط خودكار یا مكاتبه یا اتخاذ هر نوع تدبیر مناسب از سوی مخاطب كه اصل ساز را نحو معقول از دریافت ((داده پیام)) مطمئن كند تصدیق دریافت ((داده پیام)) محسوب می گردد.

ماده 23- اگر اصل ساز به طور صریح هر گونه اثر حقوقی داده پیام را مشروط به تصدیق دریافت داده پیام كرده باشد داده پیام ارسال نشده تلقی می شود، مگر آن كه تصدیق آن دریافت شود.

ماده 24- اماره دریافت داده پیام راجع به محتوای داده پیام صادق نیست.

ماده 25- هنگامی كه در تصدیق قید می شود داده پیام مطابق با الزامات فنی استاندارد یا روش مورد توافق طرفین دریافت شده، فرض بر این است كه آن الزامات رعایت شده اند.

فصل چهارم – زمان و مكان ارسال و دریافت داده پیام

ماده 26- ارسال داده پیام زمانی تحقق می یابد كه به یك سیستم اطلاعاتی خارج از كنترل اصل ساز یا قائم مقام وی وارد شود.

ماده 27- زمان دریافت داده پیام مطابق شرایط زیر خواهد بود:

الف- اگر سیستم اطلاعاتی مخاطب برای دریافت داده پیام معین شده باشد دریافت زمانی محقق می شود كه:

1-         داده پیام به سیستم اطلاعاتی معین شده وارد شود؛ یا

2-     چنانچه داده پیام به سیستم اطلاعاتی مخاطب غیر از سیستمی كه منحصراً‌ برای این كار معین شده،‌ وارد شود داده پیام بازیافت شود.

ب – اگر مخاطب یك سیستم اطلاعاتی برای دریافت معین نكرده باشد، دریافت زمانی محقق می شود كه داده پیام وارد سیستم اطلاعاتی مخاطب شود.

ماده 28- مفاد ماده (27) این قانون بدون توجه به محل استقرار سیستم اطلاعاتی جاری است.

ماده 29- اگر محل استقرار سیستم اطلاعاتی با محل استقرار دریافت داده پیام مختلف باشد مطابق قاعده زیر عمل می شود:

الف – محل تجاری، یا كاری اصل ساز محل ارسال داده پیام است و محل تجاری یا كاری مخاطب محل دریافت داده پیام است مگر آن كه خلاف آن توافق شده باشد.

ب – اگر اصل ساز بیش از یك محل تجاری یا كاری داشته باشد، نزدیكترین محل به اصل معامله، محل تجاری یا كاری خواهد بود و غیر اینصورت محل اصلی شركت، محل تجاری یا كاری است.

ج- اگر اصل ساز یا مخاطب فاقد محل تجاری یا كاری باشند، اقامتگاه قانونی آنان ملاك خواهد بود.

ماده 30- آثار حقوقی پس از انتساب، دریافت تصدیق و زمان و مكان ارسال و دریافت داده پیام موضوع فصول دوم تا چهارم مبحث چهارم این قانون و همچنین محتوای داده پیام تابع قواعد عمومی است.

باب دوم – دفاتر خدمات صدور گواهی الكترونیكی (‍Certification service provider)

ماده 31- دفاتر خدمات صدور گواهی الكترونیكی واحدهائی هستند كه برای ارائه خدمات صدور امضای الكترونیكی در كشور تاسیس می شوند. این خدمات شامل تولید، صدور، ذخیره، ارسال، تایید، ابطال و به روز نگهداری گواهی های اصالات (امضای) الكترونیكی می باشد.

ماده 32- آئین نامه و ضوابط نظام تاسیس و شرح وظایف این دفاتر توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی كشور و وزارتخانه های بازرگانی، ارتباطات و فناوری اطلاعات، امور اقتصادی و دارایی و دادگستری تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.

باب سوم – در قواعد مختلف

مبحث اول – حمایت های انحصاری در بستر مبادلات الكترونیكی

فصل اول: حمایت از مصرف كننده (Consumer Protection)

ماده 33- فروشندگان كالا و ارائه دهندگان خدمات بایستی اطلاعات موثر در تصمیم گیری مصرف كنندگان جهت خرید و یا قبول شرایط را از زمان مناسبی قبل از عقد در اختیار مصرف كنندگان قرار دهند. حداقل اطلاعات لازم، شامل موارد زیر می باشد:

الف – مشخصات فنی و ویژگیهای كاربردی كالا و یا خدمات.

ب- هویت تامین كننده، نام تجاری كه تحت آن نام به فعالیت مشغول می باشد و نشانی وی.

ج- آدرس پست الكترونیكی، شماره تلفن و یا هر روشی كه مشتری در صورت نیاز بایستی از آن طریق با فروشنده ارتباط برقرار كند.

د- كلیه هزینه هائی كه برای خرید كالا بر عهده مشتری خواهد بود (از جمله قیمت كالا و یا خدمات، میزان مالیات، هزینه حمل، هزینه تماس)

ه- مدت زمانی كه پیشنهاد ارائه شده معتبر می باشد.

و- شرایط و فرآیند عقد از جمله ترتیب و نحوه پرداخت، تحویل و یا اجرا، فسخ، ارجاع خدمات پس از فروش.

ماده 34- تامین كننده باید به طور جداگانه ضمن تایید اطلاعات مقدماتی، اطلاعات زیر را ارسال نماید:

الف – آدرس محل تجاری یا كاری تامین كننده برای شكایت احتمالی.

ب – اطلاعات راجع به ضمانت و پشتیبانی پس از فروش.

ج – شرایط و فراگرد فسخ معامله به موجب مواد (37) و (38) این قانون.

د- شرایط فسخ در قراردادهای انجام خدمات.

ماده 35- اطلاعاتی اعلامی و تایید به اطلاعات اعلامی به مصرف كننده باید در واسطی با دوام، روشن و صریح بوده و در زمان مناسب و با وسایل مناسب ارتباطی در مدت معین و بر اساس لزوم حسن نیت در معاملات و از جمله ضرورت رعایت افراد ناتوان و كودكان ارائه شود.

ماده 36- در صورت استفاده از ارتباط صوتی، هویت تامین كننده و قصد وی از ایجاد تماس با مصرف كننده باید به طور روشن و صریح در شروع هر مكالمه بیان شود.

ماده 37- در هر معامله از راه دور مصرف كننده باید حداقل هفت روز كاری، وقت برای انصراف (حق انصراف) از قبول خود بدون تحمل جریمه و یا ارائه دلیل داشته باشد. تنها هزینه تحمیلی بر مصرف كننده هزینه باز پس فرستادن كالا خواهد بود:

ماده 38- شروع اعمال حق انصراف به ترتیب زیر خواهد بود:

الف – در صورت فروش كالا، از تاریخ تسلیم كالا به مصرف كننده و در صورت فروش خدمات، از روز انعقاد.

ب – در هر حال آغاز اعمال حق انصراف مصرف كننده پس از ارائه اطلاعاتی خواهد بود كه تامین كننده طبق مواد (33) و (34) این قانون موظف به ارائه آن است.

ج- به محض استفاده مصرف كننده از حق انصراف، تامین كننده مكلف است بدون مطالبه هیچ گونه وجهی عین مبلغ دریافتی را در اسرع وقت به مصرف كننده مسترد نماید.

د- حق انصراف مصرف كننده در مواردی كه شرایط خاصی بر نوع كالا و خدمات حاكم است اجرا نخواهد شد. موارد آن به موجب آیین نامه ای است كه در ماده (79) این قانون خواهد آمد.

ماده 39- در صورتی كه تامین كننده در حین معامله به دلیل عدم موجودی كالا و یا عدم امكان اجرای خدمات، نتواند تعهدات خود را انجام دهد، باید مبلغ دریافتی را فوراً به مخاطب برگرداند، مگر در بیع كلی و تعهداتی كه برای همیشه وفای به تعهد غیر ممكن نباشد و مخاطب آماده صبر كردن تا امكان تحویل كالا و یا ایفای تعهد باشد. در صورتی كه معلوم شود تامین كننده از ابتدا عدم امكان ایفای تعهد خود را می دانسته. علاوه بر لزوم استرداد مبلغ دریافتی، به حداكثر مجازات مقرر در این قانون نیز محكوم خواهد شد.

ماده 40- تامین كننده می تواند كالا یا خدمات مشابه آنچه را كه به مصرف كننده وعده كرده تحویل یا ارائه نماید مشروط بر آن كه قبل از معامله یا در حین انجام معامله آن را اعلام كرده باشد.

ماده 41- در صورتی كه تامین كننده، كالا یا خدمات دیگری غیر از موضوع معامله یا تعهد را برای مخاطب ارسال نماید، كالا و یا خدمات ارجاع داده می شود و هزینه ارجاع به عهده تامین كننده است. كالا یا خدمات ارسالی مذكور چنانچه به عنوان یك معامله یا تعهد دیگر از سوی تامین كننده مورد ایجاب قرار گیرد، مخاطب می تواند آن را قبول كند.

ماده 42- حمایت های این فصل در موارد زیر اجرا نخواهد شد:

الف – خدمات مالی كه فهرست آن به موجب آیین نامه ای است كه در ماده (79) این قانون خواهد آمد.

ب- معاملات راجع به فروش اموال غیر منقول و یا حقوق مالكیت ناشی از اموال غیر منقول به جز اجاره.

ج- خرید از ماشین های فروش مستقیم كالا و خدمات.

د- معاملات راجع به حراجی ها.

ماده 43- تامین كننده نباید سكوت مصرف كننده را حمل بر رضایت وی كند.

ماده 44- در موارد اختلاف و یا تردید مراجع قضائی رسیدگی خواهند كرد.

ماده 45- اجرای حقوق مصرف كننده به موجب این قانون نباید بر اساس سایر قوانین كه حمایت ضعیف تری اعمال می كنند متوقف شود.

ماده 46- استفاده از شروط قراردادی خلاف مقررات این فصل و همچنین اعمال شروط غیر منصفانه به ضرر مصرف كننده، موثر نیست.

ماده 47- در معاملات از راه دور آن بخش از موضوع معامله كه به روشی غیر از وسائل ارتباط از راه دور انجام می شود مشمول مقررات این قانون نخواهد بود.

ماده 48- سازمانهای قانونی و مدنی حمایت از حقوق مصرف كننده می توانند به عنوان شاكی اقامه دعوی نمایند. ترتیب آن به موجب آیین نامه ای خواهد بود كه به پیشنهاد وزارت بازرگانی و تصویب هیات وزیران می باشد.

ماده 49- حقوق مصرف كننده در زمان استفاده از وسایل پرداخت الكترونیكی به موجب قوانین و مقرراتی است كه توسط مراجع قانونی ذی ربط تصویب شده و یا خواهد شد.

 

فصل دوم – در قواعد تبلیغ – (Marketing)

ماده 50- تامین كنندگان در تبلیغ كالا و خدمات خود نباید مرتكب فعل یا ترك فعلی شوند كه سبب مشتبه شدن و یا فریب مخاطب از حیث كمیت و كیفیت شود.

ماده 51- تامین كنندگانی كه برای فروش كالا و خدمات خود تبلیغ می كنند نباید سلامتی افراد را به خطر اندازند.

ماده 52- تامین كننده باید به نحوی تبلیغ كند كه مصرف كننده به طور دقیق، صحیح و روشن اطلاعات مربوط به كالا و خدمات را درك كند.

ماده 53- در تبلیغات و بازاریابی باید هویت شخص یا بنگاهی كه تبلیغات به نفع اوست روشن و صریح باشد.

ماده 54- تامین كنندگان نباید از خصوصیات ویژه معاملات به روش الكترونیكی جهت مخفی نمودن حقایق مربوط به هویت یا محل كسب خود سوء استفاده كنند.

ماده 55- تامین كنندگان باید تمهیداتی را برای مصرف كنندگان در نظر بگیرند تا آنان راجع به دریافت تبلیغات به نشانی پستی و یا پست الكترونیكی خود تصمیم بگیرند.

ماده 56- تامین كنندگان در تبلیغات باید مطابق با رویه حرفه ای عمل نمایند.

ضوابط آن به موجب آیین نامه ای است كه در ماده (79) این قانون خواهد آمد.

ماده 57- تبلیغ و بازاریابی برای كودكان و نوجوانان زیر سن قانونی به موجب آیین نامه ای است كه درماده (79) این قانون خواهد آمد.

فصل سوم – حمایت از داده پیام های شخصی (حمایت از داده- Data Protection)

ماده 58- ذخیره، پردازش و یا توزیع داده پیام های شخصی مبین ریشه های قومی یا نژادی، دیدگاههای عقیدتی، مذهبی، خصوصیات اخلاقی و داده پیام های راجع به وضعیت جسمانی، روانی و یا جنسی اشخاص بدون رضایت صریح آنها به هر عنوان غیر قانونی است.

ماده 59- در صورت رضایت شخص موضوع داده پیام نیز به شرط آنكه محتوای داده پیام وفق قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی باشد ذخیره، پردازش و توزیع داده پیام های شخصی در بستر مبادلات الكترونیكی باید با لحاظ شرایط زیر صورت پذیرد:

الف – اهداف آن مشخص بوده و به طور واضح شرح داده شده باشند.

ب – داده پیام باید تنها به اندازه ضرورت و متناسب با اهدافی كه در هنگام جمع آوری برای شخص موضوع داده پیام شرح داده شده جمع آوری گردد و تنها برای اهداف تعیین شده مورد استفاده قرار گیرد.

ج- داده پیام باید صحیح و روز آمد باشد.

د- شخص موضوع داده پیام باید به پرونده های رایانه ای حاوی داده پیام های شخصی مربوط به خود دسترسی داشته و بتواند داده پیام های ناقص و یا نادرست را محو یا اصلاح كند.

ه- شخص موضوع داده پیام باید بتواند درهر زمان با رعایت ضوابط مربوطه درخواست محو كامل پرونده رایانه ای داده پیام های شخصی مربوط به خود را بنماید.

ماده 60- ذخیره، پردازش و یا توزیع داده پیام های مربوط به سوابق پزشكی و بهداشتی تابع آیین نامه ای است كه در ماده (79) این قانون خواهد آمد.

ماده 61- سایر موارد راجع به دسترسی موضوع داده پیام، از قبیل استثنائات، افشای آن برای اشخاص ثالث، اعتراض، فراكردهای ایمنی، نهادهای مسوول دیدبانی و كنترل جریان داده پیام های شخصی به موجب مواد مندرج در باب چهارم این قانون و آیین نامه مربوطه خواهد بود.

مبحث دوم – حفاظت از داده پیام در بستر مبادلات الكترونیكی

فصل اول – حمایت از حقوق مولف (Author,s Right/Copyright) در بستر مبادلات الكترونیكی

ماده 62- حق تكثیر، اجراء و توزیع (عرضه و نشر) آثار تحت حمایت قانون حقوق مولفان، مصنفان و هنرمندان مصوب 3/9/1348 و قانون ترجمه و تكثیر كتب و نشریات و آثار صوتی مصوب 26/9/1352 و قانون حمایت از حقوق پدید آورندگان نرم افزارهای رایانه ای مصوب 4/10/1379، به صورت داده پیام منحصراً در اختیار مولف است. كلیه آثار و تالیفاتی كه در قالب داده پیام می باشند، از جمله اطلاعات، نرم افزارها و برنامه های رایانه ای، ابزار و روشهای رایانه ای و پایگاههای داده و همچنین حمایت از حقوق مالكیت های فكری در بستر مبادلات الكترونیكی شامل حق اختراع، حق طراحی، حق مولف، حقوق مرتبط با حق مولف، حمایت از پایگاههای داده، حمایت از نقشه مدارهای یكپارچه قطعات الكترونیكی (Integrated Circuits & Chips) و حمایت از اسرار تجاری، مشمول قوانین مذكور در این ماده و قانون ثبت علائم و اختراعات مصوب 1/4/1310 و آیین نامه اصلاحی اجرای قانون ثبت علائم تجارتی و اختراعات مصوب 14/4/1337 خواهد بود، منوط بر آن كه امور مذكور در آن دو قانون موافق مصوبات مجلس شورای اسلامی باشد.

تبصره 1- حقوق مرتبط با مالكیت ادبی و هنری (Related Rights) كه پیش از این به عنوان حقوق جانبی مالكیت ادبی و هنری (Neighboring RIGHTS) شناخته می شدند شامل حقوق مادی و معنوی برای عناصر دیگری علاوه بر مولف، از جمله حقوق هنرمندان مجری آثار، تولید كنندگان صفحات صوتی و تصویری و سازمانها و موسسات ضبط و پخش می باشند كه مشمول قوانین مصوب 3/9/1348 و 26/9/1352مورد اشاره در این ماده می باشند.

تبصره 2- مدار یكپارچه (Integrated Circuit) یك جزء الكترونیكی با نقشه و منطقی خاص است كه عملكرد و كارائی آن قابلیت جایگزینی با تعداد بسیار زیادی از اجزاء الكترونیكی متعارف را داراست. طراحی های نقشه، جانمائی و منطق این مدارها بر اساس قانون ثبت علائم و اختراعات مصوب 1/4/1310 و آئین نامه اجرای قانون ثبت علائم تجارتی و اختراعات مصوب 14/4/1337 مورد حمایت می باشد.

ماه 63- اعمال موقت تكثیر، اجراء و توزیع اثر كه جزء لاینفك فراگرد فنی پردازش داده پیام در شبكه‌ها است از شمول مقرره فوق خارج است.

فصل دوم – حمایت از اسرار تجاری (Trade Secrets)

ماده 64- به منظور حمایت از رقابتهای مشروع و عادلانه در بستر مبادلات الكترونیكی، تحصیل غیر قانونی اسرار تجاری و اقتصادی بنگاهها و موسسات برای خود و یا افشای آن برای اشخاص ثالث در محیط الكترونیكی جرم محسوب و مرتكب به مجازات مقرر در این قانون خواهد رسید.

ماده 65- اسرار تجاری الكترونیكی داده پیام های است كه شامل اطلاعات، فرمولها، الگوها، نرم افزارها و برنامه ها، ابزار و روشها، تكنیك ها و فرآیندها، تالیفات منتشر نشده، روشهای انجام تجارت و داد و ستد، فنون، نقشه‌ها و فراگردها، اطلاعات مالی، فهرست مشتریان، طرحهای تجاری و امثال اینها است، كه به طور مستقل دارای ارزش اقتصادی بوده و در دسترس عموم قرار ندارد و تلاشهای معقولانه ای برای حفظ و حراست از آنها شده است.

فصل سوم – حمایت از علائم تجاری (Trade Names)

ماده 66- به منظور حمایت از حقوق مصرف كنندگان و تشویق رقابت های مشروع در بستر مبادلات الكترونیكی استفاده از علائم تجاری به صورت نام دامنه (Domain Name) و یا هر نوع نمایش بر خط (Online) علائم تجاری كه موجب فریب یا مشتبه شدن طرف به اصالت كالا و خدمات شود ممنوع و متخلف به مجازات مقرر در این قانون خواهد رسید.

 

باب چهارم – جرایم و مجازات ها

مبحث اول- كلاهبرداری كامپیوتری

ماده 67- هر كس در بستر مبادلات الكترونیكی، با سوء استفاده و یا استفاده غیر مجاز از داده پیام ها، برنامه ها و سیستم های رایانه ای و وسایل ارتباط از راه دور و ارتكاب افعالی نظیر ورود، محو، توقف داده پیام مداخله در عملكرد برنامه یا سیستم رایانه ای و غیره دیگران را بفریبد و یا سبب گمراهی سیستم های پردازش خودكار و نظایر آن شود و از این طریق برای خود یا دیگری وجوه، اموال یا امتیازات مالی تحصیل كند و اموال دیگران را ببرد مجرم محسوب و علاوه بر رد مال به صاحبان اموال به حبس از یك تا سه سال و پرداخت جزای نقدی معادل مال ماخوذه محكوم می شود.

تبصره – شروع به این جرم نیز جرم محسوب و مجازات آن حداقل مجازات مقرر در این ماده می باشد.

مبحث دوم – جعل كامپیوتری

ماده 68- هر كس در بستر مبادلات الكترونیكی، از طریق ورود، تغییر، محو و توقف داده پیام و مداخله در پردازش داده پیام و سیستم های رایانه ای، و یا استفاده از وسایل كاربردی سیستم های رمز نگاری تولید امضاء – مثل كلید اختصاصی بدون مجوز امضاء كننده و یا تولید امضای فاقد سابقه ثبت در فهرست دفاتر اسناد الكترونیكی و یا عدم انطباق آن وسایل با نام دارنده در فهرست مزبور و اخذ گواهی مجعول و نظایر آن اقدام به جعل داده پیام های دارای ارزش مالی و اثباتی نماید تا با ارائه آن به مراجع اداری، قضائی مالی و غیره به عنوان داده پیام های معتبر استفاده نماید جاعل محسوب و به مجازات حبس از یك تا سه سال و پرداخت جزای نقدی به میزان پنجاه میلیون (50.000.000) ریال محكوم می شود.

تبصره – مجازات شروع به این جرم حداقل مجازات در این ماده می باشد.

مبحث سوم – نقض حقوق انحصاری در بستر مبادلات الكترونیك

فصل اول – نقض حقوق مصرف كننده و قواعد تبلیغ

ماده 69- تامین كننده متخلف از مواد (33)، (34)، (35)، (36)، (37) این قانون به مجازات از ده میلیون (10.000.000) ریال تا پنجاه میلیون (50.000.000) ریال محكوم خواهد شد.

تبصره – تامین كننده متخلف از ماده (37) به حداكثر مجازات محكوم خواهد شد.

ماده 70- تامین كننده متخلف از مواد (39)، (50)، (51)، (52)، (53)، (54)، (55) این قانون به مجازات از بیست میلیون (20.000.000)‌ ریال تا یكصد میلیون (100.000.000) ریال محكوم خواهد شد.

تبصره 1- تامین كننده متخلف از ماده (51) این قانون به حداكثر مجازات در این ماده محكوم خواهد شد.

تبصره 2- تامین كننده متخلف از ماده (55) این قانون به حداقل مجازات در این ماده محكوم خواهد شد.

فصل دوم – نقض حمایت از داده پیام های شخصی/حمایت از داده

ماده 71- هر كس در بستر مبادلات الكترونیكی شرایط مقرر در مواد (58) و (59) این قانون را نقض نماید مجرم محسوب و به یك تا سه سال حبس محكوم می شود.

ماده 72- هر گاه جرایم راجع به داده پیام های شخصی توسط دفاتر خدمات صدور گواهی الكترونیكی و سایر نهادهای مسوول ارتكاب باید، مرتكب به حداكثر مجازات مقرر در ماده (71) این قانون محكوم خواهد شد.

ماده 73- اگر به واسطه بی مبالاتی و بی احتیاطی دفاتر خدمات صدور گواهی الكترونیكی جرایم راجع به داده پیام های شخصی روی دهد، مرتكب به سه ماه تا یك سال حبس و پرداخت جزای نقدی معادل پنجاه میلیون (50.000.000) ریال محكوم می شود.

مبحث چهارم – نقض حفاظت از داده پیام در بستر مبادلات الكترونیكی

فصل اول – نقض حق مولف

ماده 74- هر كس در بستر مبادلات الكترونیكی با تكثیر، اجرا و توزیع (عرضه و نشر) مواردی كه در قانون حمایت حقوق مولفان، مصنفان و هنرمندان مصوب 3/9/1348. و قانون ترجمه و تكثیر كتب و نشریات و آثار صوتی مصوب 26/9/1352 و قانون حمایت از حقوق پدید آورندگان نرم افزارهای رایانه ای مصوب 4/10/1379، منوط بر آنكه امور مذكور طبق مصوبات مجلس شورای اسلامی مجاز شمرده شود، در صورتی كه حق تصریح شده مولفان را نقض نماید به مجازات سه ماه تا یك سال حبس و جزای نقدی به میزان پنجاه میلیون (50.000.000) ریال محكوم خواهد شد.

 

فصل دوم – نقض اسرار تجاری

ماده 75- متخلفین از ماده (64) این قانون و هر كس در بستر مبادلات الكترونیكی به منظور رقابت، منفعت و یا ورود خسارت به بنگاههای تجاری، صنعتی، اقتصادی و خدماتی، با نقص حقوق قراردادهای استخدام مبنی بر عدم افشای اسرار شغلی و یا دستیابی غیرمجاز، اسرای تجاری آنان را برای خود تحصیل نموده و یا برای اشخاص ثالث افشا نماید به حبس از شش ماه تا دو سال و نیم و جزای نقدی معادل پنجاه میلیون (50.000.000) ریال محكوم خواهد شد.

 

فصل سوم – نقض علایم تجاری

ماده 76- متخلفان از ماده (66) این قانون به یك تا سه سال حبس و جزای نقدی از بیست میلیون (20.000.000) ریال تا یكصد میلیون (100.000.000) ریال محكوم خواهند شد.

فصل چهارم – سایر

ماده 77- سایر جرایم، آین دادرسی و مقررات مربوط به صلاحیت جزایی و روش های همكاری بین المللی قضایی جزایی مرتبط با بستر مبادلات الكترونیكی به موجب قانون خواهد بود.

باب پنجم – جبران خسارت

ماده 78- هر گاه در بستر مبادلات الكترونیكی در اثر نقص یا ضعف سیستم موسسات خصوص و دولتی به جز در نتیجه قطع فیزیكی ارتباط الكترونیكی خسارتی به اشخاص وارد شود. موسسات مزبور مسوول جبران خسارت وارده می باشند مگر اینكه خسارات وارده ناشی از فعل شخصی افراد باشد كه در این صورت جبران خسارات بر عهده این اشخاص خواهد بود.

باب ششم – متفرقه

ماده 79- وزارت بازرگانی موظف است زمینه های مرتبط با تجارت الكترونیكی را كه در اجرای این قانون موثر می باشند شناسائی كرده و با ارائه پیشنهاد و تایید شورای عالی فناوری اطلاعات، خواستار تدوین مقررات مربوطه و آئین نامه های این قانون توسط نهادهالی ذی ربط شود. این آیین نامه ها و مقررات پس از تصویب هیات وزیران به مرحله اجرا در خواهند آمد. سایر آیین نامه های مورد اشاره در این قانون به ترتیب ذیل تهیه خواهند شد.

الف – آیین نامه مربوط به مواد (38) و (42) این قانون به پیشنهاد وزارتخانه های بازرگانی، امور اقتصادی و دارایی، سازمان مدیریت و برنامه ریزی كشور و بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.

ب – آیین نامه مربوط به مواد (56) و (57) این قانون به پیشنهاد وزارتخانه های بازرگانی و فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان مدیریت و برنامه ریزی كشور تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.

ج – آیین نامه مربوط به ماده (60) این قانون به پیشنهاد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی و سازمان مدیریت و برنامه ریزی كشور تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.

ماده 80- وزارت بازرگانی موظف است به منظور حمایت از فعالیت های تجارت الكترونیكی، با تجمیع واحدهای ذی ربط مركزی را در این وزارتخانه ایجاد نماید. اساسنامه و آیین نامه این مركز به پیشنهاد مشترك وزارت بازرانی و سازمان مدیریت و برنامه ریزی كشور تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.

ماده 81- اصل سازان، مخاطبین، بایگانان، مصرف كنندگان و كلیه كسانی كه داده پیام در اختیار دارند موظفند داده پیام هائی را كه تحت مسوولیت خود دارند به طریقی نگهداری نموده و پشتوانه (Back up) تهیه نمایند كه در صورت بروز هر گونه خطری برای یك نسخه، نسخه دیگر مصون بماند.

قانون فوق مشتمل بر هشتاد و یك ماده و هفت تبصره در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ هفدهم دی ماه یكهزار و سیصد و هشتاد و دو مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 24/10/1382 به تایید شورای نگهبان رسیده است.